به نقل از «ایسنا»

تهدید زبان فارسی با فشرده‌سازی و جعل ادبیات در فضای مجازی

تاریخ انتشار: ۲۷ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۰۵۰۶۹

ایسنا/یزد استادیار رشته زبان‌ و ادبیات فارسی و عضو هیئت علمی دانشگاه یزد اظهار کرد: بیکاری متخصصین ادبیات، فشرده‌سازی و جعلیات متون ادبی در فضای مجازی از چالش‌هایی است که امروزه زبان و ادب فارسی با آن مواجه است.

«مهدی حیدری» در گفت‌وگو با ایسنا ضمن گرامیداشت روز شعر و ادب فارسی، اظهار کرد: ادبیات تنها به نظم و نثر محدود نمی‌شود بلکه ادبیات کهن همه علوم را در خود می‌پروراند و آشنایی با آن دریچه‌ای برای آشنایی با تمام سنت‌های کهن ایران است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با اشاره به این که ادبیات در دوره کهن، پیشا مدرن و تا قبل از انقلاب مشروطه، بسیار کارکرد فرهنگی عمیقی داشته و خردمندان جامعه ما از دسته ادیبان بوده‌اند، تصریح کرد: در دوره معاصر با ایجاد ژانر رمان، ابتدا بشر سرگرم این ژانر شد و پس از روی کار آمد. رسانه‌ها، ادبیات رفته رفته کم‌رنگ‌تر و به یک رشته دانشگاهی بدل شد که کارکرد فرهنگی خود را به شکلی دیگر در جامعه ایفا کرد.

حیدری با بیان این که در گذشته افراد ساعت‌ها وقت خود را به ادبیات اختصاص می‌دادند و در دل کتاب‌های کهن دنبال حکمت می‌گشتند، گفت: در حال حاضر این رویکرد بین جوانان کمرنگ شده که این مسئله به علت دگرگونی‌های اجتماعی است و نمی‌توان مقصر را نسلی دانست که در این دگرگونی‌ها رشد کرده‌اند و سرگرمی‌شان معطوف به رسانه‌ها شده و از مطالعه، خواندن و آشنایی با سنت‌ها بازمانده‌اند.

استادیار رشته زبان‌ و ادبیات فارسی با بیان این که سرعت در دنیای معاصر و زندگی شهری باعث شتاب بخشیدن به وجوه مختلف زندگی انسان شده است.

وی در خصوص چالش‌های پیش روی ادبیات نیز گفت: بحث مطالعه نیز از این قائده مستثنی نمانده و به همین دلیل ادبیات به سمت فشردگی رفته است‌.

وی افزود: در نتیجه‌ی فشردگی ادبیات، از عمق و وسعت مطالب کاسته شده و انسان به دنبال بیان سریع مطالب و شکل‌های کوچک‌تر از ادبیات است.

حیدری اظهار کرد: یکی از بهترین اقدامات در راستای منقطع نشدن ارتباط با ادب کهن بر اثر فشرده سازی، گزیده‌سازی است.

وی تصریح کرد: آفات سطحی شدن ادبیات باید از طریق گزیده‌سازی گرفته شود و گسترش گزیده نویسی و آثاری به سبک «فرهنگ آثار جهان» از «رضا سیدحسینی» که گزیده‌ای از آثار  منتخب جهان است، می‌تواند در راستای این هدف موثر باشد.

این عضو هیات علمی دانشگاه با بیان این که یکی از مسائل و چالش‌های دیگر ادبیات، معضل بیکاری محصلان این رشته است، گفت: یکی از علل این مسئله، بی‌توجهی به فرهنگ است در حالی که باید در بسیاری از عرصه‌ها مانند رسانه، سازمان‌های چاپ و نشر، مطبوعات، روابط عمومی‌ها و سایر بخشها، از متخصصین ادبیات استقبال و از تخصص آنها استفاده شود.

وی اظهار کرد: متاسفانه فرهنگ جدی گرفته نمی‌شود و امر ادبیات نیز تخصص تلقی نمی‌شود که این باعث شده کارشناسان ادبیات با نوعی بیکاری مواجه شوند و جای آنها با افراد نامتخصص پر شود.

حیدری گفت: دانشگاه‌ها نیز باید در دروس و سر فصل‌های خود بازنگری کرده و به نیازهای جامعه توجه کنند و دانشجویی عملگرا به جامعه تحویل دهند.

وی نوع ارتباط ادبیات و محیط‌های آفرینش ادبی را یکی دیگر از معضلات این حوزه دانست و گفت: ادبیات دانشگاهی و محیط‌های آفرینش ادبی با یکدیگر رابطه‌ای نداشته و گروه‌های شعر و انجمن‌های ادبی خارج از دانشگاه دایر هستند.

وی با بیان این که شاعران و نویسندگان مطرح و به نام اکثراً از دل دانشگاه بیرون نیامده‌ و دانشگاه نیز از ظرفیت آن‌ها استفاده نمی‌کند، گفت: نه آنها به طور جدی با نقدهای آکادمیک مواجه‌اند و نه دانشگاه تعاملی با کانون‌های ادبی دارد.

استادیار رشته زبان‌ و ادبیات فارسی با اشاره به این که رسانه‌ها در شکل‌دهی فرهنگ نقش بسزایی دارند، گفت: با این حال یکی دیگر از چالش‌های پیش روی ادبیات نیز رسانه‌ها و فضای مجازی هستند.

وی افزود: دسترسی عمومی مردم به رسانه‌ها و فضای مجازی علاوه بر این که باعث فشرده‌سازی و سرعت‌دهی ادبیات شده، نقش ادبیات را در زندگی مردم بیشتر کرده است چرا که برای مردم هنگام استفاده از فضای مجازی و انجام اقداماتی مانند «کپشن نویسی» یا «کامنت نویسی» نیاز نویسندگی و نقش ادبیات ملموس می‌شود.

حیدری افزود: متاسفانه در فضای مجازی اغلب چهره‌های ادبی به علت وجود دنبال‌کنندگان کاذب برجسته نمی‌شوند و عرصه به دست افرادی که صرفاً منقولات دیگران را دست به دست می‌کنند، می‌افتد.

وی با اشاره به این که در فضای مجازی جعلیاتی دیده می‌شود، گفت: این مسئله یکی دیگر از آفات ادبیات است که در راستای کاهش آن، افراد متخصص و صاحب‌نظر باید فضای مجازی را جدی گرفته و بیشتر در این بستر فعالیت کنند.

وی اظهار کرد: تاثیرات فضای مجازی بر فرهنگ و ادب را باید بسیار جدی گرفت و هم چنین با بها دادن به زبان و ادب فارسی در تمامی ابعاد زندگی، استفاده از این زبان را نوعی فخر تلقی کرد نه نوعی باستان‌گرایی که حاصل و نتیجه‌ای ندارد.

حیدری در پایان گفت: ارزش‌گذاری و گفتمان سازی در حیطه ادبیات، بها دادن به ادبیات کهن و فرهیخته دانستن کسانی که به ادبیات می‌پردازند و از شعر و ادب آگاهی دارند، باعث ترویج و رشد دادن ادبیات است و اگر ما امروزه خواستار حفظ فرهنگ ایرانی و عمق اندیشه خردمندان هستیم، باید در این جریان پر شتاب جهانی شدن، به گفتمان ایرانی بها دهیم تا بتوانیم آن را حفظ و به نسل آینده انتقال دهیم.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری زبان وادبیات فارسی عضو هيات علمي دانشگاه يزد استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری استانی ورزشی استانی سیاسی استانی علمی و آموزشی زنجان استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری فضای مجازی فشرده سازی رسانه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۰۵۰۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شاعری که مایه افتخار ایرانیان است

محمود شالویی، سعدی را مایه افتخار ایرانیان و از جمله نوابغ و نخبگان جهان علم و ادب می‌خواند.

به گزارش ایسنا، آیین اختتامیه هفته بزرگداشت «سعدی شیرازی» با حضور پرشمار استادان و پژوهشگران و علاقه‌مندان به زبان و ادبیات فارسی، پنجشنبه ششم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ در تالار اجتماعات شهید مطهری(ره) انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.

در ابتدای این رویداد محمود شالویی، رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به ایراد سخن پرداخت و گفت: «سعدی» یکی از بزرگترین و شاخص‌ترین شاعران فارسی‌زبان به شمار می‌رود، از آن جهت که شعر او با حکمت و دانش و علم و وسعت اطلاعات او با تجاربش در سیاحی و جهانگردی پیوند خورده است و در نتیجه از او شخصیتی ممتاز ساخته است. 

او  افزود: «سعدی» چهره‌ای است که در اکثر مبادی و مبانی علمی سخن گفته و ارائه نظر کرده و در کلام و سخن خویش معارف و معانی فراوانی را مورد توجه و مداقه قرار داده است. 

مشاور وزیر فرهنگ تصریح کرد: سعدی مایه افتخار ایرانیان و از جمله نوابغ و نخبگان جهان علم و ادب است و ما ایرانیان سربلندیم، از آن رو که سعدی از جمله مفاخر و مشاهیر برجسته ایران‌زمین است.

شالویی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: ما معتقدیم برای تجلیل از مفاخر فرهنگی ایران باید تمام دستگاه‌های فرهنگی کشور از جمله وزارت آموزش و پرورش همکاری ویژه‌ای را  مبذول دارند. در کشور تاجیکستان، در شهر «پنجکنت» که زادگاه رودکی است، دانش‌آموزان به حفظ اشعار این شاعر نامدار اهمیت فراوان می‌دهند. در ایران نیز ضروری است که با مساعدت وزارت آموزش و پرورش، دانش‌آموزان ما پیش از ورود به دوره‌های بالاتر، با شعر و اندیشه بزرگانی چون سعدی خاصه با «گلستان» و «بوستان» او به خوبی آشنا شوند.

مشاور وزیر فرهنگ تأکید کرد: خوشبختانه با تأکید ریاست محترم جمهور، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن مکاتبه با وزیر محترم آموزش و پرورش تأکید کرده‌اند که طی برنامه‌ای منسجم، در کتاب‌های درسی بیش از گذشته به مفاخر فرهنگی ایران پرداخته شود و خوراک علمی برای آشنایی نونهالان با اندیشه بزرگان ایران‌زمین در کتب درسی گنجانده شود.

سعدی؛ زبده سخنوران ایران و جهان

در ادامه این برنامه پس از اجرای برنامه سعدی‌خوانی از سوی یکی از هنرمندان نونهال، حسن انوری استاد زبان فارسی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی به ایراد سخن پرداخت و گفت: سعدی شیرازی به همراه حافظ، مولانا و فردوسی در کنار بزرگان عرصه ادبیات جهانی، یعنی هومر، دانته و شکسپیر قرار دارند و به اعتقاد بسیاری از مستشرقین، این هفت تن، یادگار شکوهمند نبوغ بشری‌اند.

مولف فرهنگ بزرگ سخن در ادامه سخنان خود گفت: به اعتقاد زبان‌دانان عالم، چهار زبان فارسی، انگلیسی، ایتالیایی و یونانی، چهار زبان مهم تاریخ بشرند که سعدی شیرازی نقش مهمی در نضج و گسترش یکی از این زبان‌ها، یعنی زبان شیرین فارسی دارد.

انوری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه ۶۰ چهره نامدار عرصه ادب ایران و جهان به سعدی و شعر و اندیشه او پرداخته‌اند، اظهار کرد: از میان ۶۰ چهره‌ای که درباره سعدی سخن گفته‌اند به عنوان نمونه سخن ملک‌الشعرای بهار بسیار قابل توجه است. او می‌گوید: سعدی نتیجه تعالیم فردوسی و سنایی و زبده سخنوران حکمت‌آمیز و تعالیم روح‌پرور و لطیف ادبای ایران، یونان، هند، عرب و عجم است. یا مرحوم استاد جلال‌الدین همایی در وصف سعدی بیان می‌کند: سعدی جامع مراتب و مقامات علمی و عملی است.

سعدی؛ مطرح‌ترین شاعر فارسی‌زبان در هند

در بخش پایانی این آیین نیز «بلرام شکلا»، رییس مرکز فرهنگی سفارت هند در ایران سخنرانی کرد و گفت: «سعدی» مطرح‌ترین شاعر فارسی‌زبان در «هند» است و مردمان این دیار از مهد تا لحد با خوانش بوستان و گلستان او، زبان شیرین فارسی را می‌آموزند. همچنین بسیاری از شاعران این دیار از جمله امیرخسرو دهلوی به تأسی از سعدی به سرایش شعر فارسی پرداخته‌اند.

رییس مرکز فرهنگی سفارت هند در ایران تأکید کرد: بسیاری معتقدند که سعدی به هند سفر نکرده است. با این وصف در گفتار و نوشتار این شاعر و حکیم شیرین‌سخن فقرات متعددی درباره هند، آداب و رسوم و حتی سبک زندگی هندیان سخن به میان آمده است.

او در بخش پایانی سخنان خود اظهار کرد: ایرانیان به شعر و شاعران خود احترام فراوان می‌گذارند و کلام ادبای ایران، نقل مجالس ایرانیان است. در کمتر کشور و بلادی شاهد هستیم که مردمان آن تا این سطح مفاخر و مشاهیر خود را گرامی بدارند و کلام و حکمت و شعر آنان را در میان خود زمزمه کنند و از آن
بهره‌مند شوند.

در پایان این مراسم پس از اجرای برنامه موسیقایی سنتورنوازی و آواز ایرانی بر مبنای اشعار سعدی با اجرای حسین علیشاپور و محمود بامداد، با حضور رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، لوح تقدیر و سپاس و نشان زرین انجمن به همراه هدایی نفیس به پاس یک عمر تلاش و کوشش مجدانه در تقویت و گسترش فرهنگ ایران و زبان فارسی به حسن انوری استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی و نیکو بازرگان، همسر مرحوم غلامحسین یوسفی استاد برجسته ادبیات فارسی، نویسنده و مترجم اهدا شد.

در حاشیه این رویداد ملی نیز نمایشگاه‌هایی از آثار سعدی و سعدی‌پژوهان، همچنین تابلوهای خوشنویسی برمبنای اشعار سعدی در معرض دید شرکت‌کنندگان قرار گرفت.

انتهای پیام